در پی آسیبدیدگی کپسول شانه شاهد پدید آمدن بیماری به نام پارگی کپسول کتف هستیم. این بیماری که در ورزشکاران و کسانی که فعالیت بدنی بسیاری دارند دیده می‌شود، در صورت عدم درمان می‌تواند حرکت کتف و دست‌ها را محدود کند. اگر دوست دارید با این بیماری، علائم و راههای درمان آن آشنا شوید، خواندن این مطلب به شما بسیار کمک می‌کند.
کپسول مفصلی شانه چیست؟
کپسول مفصلی شانه یک کپسول محکم با بافت پیوندی است که با قرارگیری در بین دو استخوان شانه این دو را به یکدیگر متصل کرده است. این کپسول که به شکل یک استوانه بدون ابتدا و انتها دیده می‌شود قسمت انتهایی استخوان‌های کتف را در خود جای داده است. این کپسول منعطف با یک مایع مفصلی پر شده است که امکان حرکت را فراهم می‌کند. کپسول شانه درواقع محل اتصال رباط‌های شانه است. مفصل کپسولی به ثبات بیشتر شانه کمک می‌کند و هرگونه آسیب به آن می‌توان به دررفتگی شانه و یا دررفتگی‌های مکرر شانه منجر شود که در ادامه در مورد آن توضیح خواهیم داد.
هر گونه پارگی و آسیبدیدگی در این کپسول می‌تواند ایجاد کننده بیماری و اختلالات مربوط به حرکت دست و شانه باشد.
مایع مفصلی یک مایع لزج مانندی که چسبناک است و وظیفه اش سر کردن سطح غضروف های مفصلی و تغذیه سلول های بافت غضروفی مفصل را بر عهده دارد. این مایع اکسیژن و مواد غذایی را به سلول های غضروف می رساند.
علل پارگی کپسول شانه
مهم‌ترین دلیل پارگی کپسول مفصلی شانه، دررفتگی کتف است. در واقع می‌توان گفت با دررفتگی کتف در اثر آسیب‌های مختلفی چون تصادف و پرتاب از بلندی، احتمال ابتلای فرد به بیماری کپسول شانه بیشتر می‌شود.
از آنجایی که ورزشکاران حرفه‌ای بسیار بیشتر از سایر افراد در خطر دررفتگی شانه هستند، گفته می‌شود که ورزشکاران بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری هستند.
علائم پارگی کپسول مفصل شانه
پس از آسیبدیدگی کپسول شانه علائم بیماری ظهور پیدا می‌کند. مهم‌ترین علائم پارکی کپسول شانه که نیاز شما برای مراجعه به پزشک را نشان می‌دهد عبارتند از:
- سفتی در عضلات شانه
- ملتهب شدن شانه و عضلات آن
- احساس درد و حساسیت در ناحیه شانه
- کم شدن دامنه حرکتی
- حس ساییدگی یا گیر کردن
- درد اطراف شانه هنگام بالا بردن دست
- درد هنگام بلند کردن اجسام
- شکستگی و دررفتگی‌های شانه
به جز سن بالا و میانسالی دلایل دیگری مثل، وراثت، ضربه به شانه، کار سخت و بعضی مشاغل مل بنایی در عارضه پارگی کپسول شانه موثر هستند. در ورزشکاران هم ایم مشکل بسیار شایع است. کشیدگی و یا پارگی کپسول شانه باعث شل شدن مفصل شانه می شود و ممکن است باعث از کار افتادگی کامل و یا جزئی مفصل شانه بشود. بیماری پارگی کپسول شانه در اثر آسیب های شدید به شانه یا تحلیل تاندون ها اتفاق می افتد. پارگی نسبی کپسول شانه و پارگی کامل کپسول شانه دو نوع از این اختلال شانه هستند.
درد شانه می‌تواند نشانه‌های بیماری متفاوتی باشد و باید تشخیص دقیق این بیماری را به یک فوق تخصص شانه بسپارید.
انواع پارگی کپسول شانه
پارگی کپسول شانه را بر اساس میزان آسیبدیدگی به دو دسته مجزا تقسیم‌بندی می‌کنند. از آنجایی که میزان آسیبدیدگی بر اساس نوع پارگی مشخص می‌شود، لازم است تا شناخت کافی از انواع پارگی کپسول شانه به دست آورید. هر دو نوع پارگی که در ادامه گفته شده با درد همراه است ولی شرایط متفاوتی را دارند. این پارگی‌ها به شرح زیر هستند:
پارگی بنکارت: پارگی بنکارت متداول‌ترین پارگی مفصل است که در قشر جوان نیز دیده می‌شود. چنانچه در پی در رفتگی شانه سر استخوان از کاسه شانه خارج شود و موجب پارکی قسمت پایینی لابروم شود، این نوع پارگی ایجاد می‌شود. توجه داشته باشید که این پارگی می‌تواند باعث بی‌ثباتی در شانه شود. بسته به اینکه در رفتگی استخوان در بخش جلویی بدن باشد یا عقبی به ترتیب بی‌ثباتی قدامی و بی‌ثباتی خلفی نامیده می‌شود. دررفتگی مکرر شانه یکی از آسیب‌های متداول بعد از پارگی بنکارت است.
پارگی اسلپ: این نوع پارگی که بیشتر افراد مسن و ورزشکاران حرفه‌ای را به خود درگیر می‌کند نسبت به پارگی بنکارت شدت کمتری دارد. در این نوع پارگی آسیبدیدگی در محلی دیده می‌شود که تاندون دو سر شانه و بازو به یکدیگر متصل شده‌اند. به عبارت دیگر می‌توان گفت که محل آسیبدیدگی بالای بازو است. معمولا درد نیز در همین ناحیه احساس می‌شود. پارگی SLAP در ورزش‌هایی مانند بیسبال و والیبال که در آن دست با شدن شی را پرتاب می‌کند، ممکن است به وجود بیاید.
علاوه بر دو مورد گفته شده می‌توان پارگی کپسول شانه را به ۲ حالت نسبی و کامل تقسیم کرد.
پارگی نسبی کپسول شانه
در پارگی نسبی کپسول شانه، آسیب نسبی به تاندون ها وارد آمده است. در این حالت درد شدید در بازو و شانه ایجاد می‌شود که درشب تشدید می یابد.
پارگی کامل کپسول شانه
در پارگی کامل کپسول شانه به طور کامل تاندون ها پاره می‌شوند و در تاندون‌های شانه سوراخ ایجاد می‌شود. برای درمان، جراحی باز یا بسته پیشنهاد می شود.
پیشگیری از پارگی کپسول مفصلی شانه
در ورزش‌هایی مانند والیبال که بازیکنان با شدت نسبتا زیادی باید دست را به سمت توپ پرتاب کنند، این آسیب بسیار شایع است. ولی فقط ورزشکاران حرفه‌ای دچار این آسیب نمی‌شوند. بلکه حوادثی مانند افتادن بر روی زمین (مخصوصا اگر به بغل و بر روی شانه به زمین بخوریم) می‌تواند باعث پارگی یا آسیب کپسول شانه شوند. این نوع آسیب در سنین میان سالی و سالخوردگی بیشتر اتفاق می‌افتد زیاد بدن ما ضعیف‌تر و شکننده‌تر است.
درمان پارگی کپسول مفصل شانه
پس از اینکه متخصصان با استفاده از معاینات بالینی و تصاویر ام آر ای و سی تی اسکن به تشخیص قطعی پارگی کپسول مفصل رسیدند، درمان بر اساس میزان آسیبدیدگی آغاز می‌شود. به صورت کلی اگر آسیب به صورت بنکارت باشد، پزشک بعد از جا اندازی مفصل شانه، با استفاده از روش‌هایی که در ادامه گفته شده است سعی می‌کند تا درد را کاهش داده و سپس قدرت عضلات را افزایش دهد. گزینه‌های درمانی به شرح زیر هستند:
دارو درمانی
هیچ دارویی برای درمان کردن این بیماری وجود ندارد. بنابراین داروهای تجویز شده به منظور کاهش درد استفاده می‌شوند. این داروها عبارتند از ناپروکسن و ایبوپروفن که عضوی از خانواده داروهای تسکین دهنده درد و ضد التهاب محسوب می‌شوند.
در مطلب قرص درمان درد مفصل شانه به صورت مفصل در مورد این موضوع صحبت کردیم.
کورتون‌تراپی
کورتون‌تراپی یا تزریق کورتون یکی از روش‌های درمانی موجود است که به منظور کاهش درد و تورم به کار می‌رود. متخصصان در این شیوه درمانی به تزریق داروهای بی‌حسی و کورتیکواستروئید می‌پردازند تا درد بیمار کاهش یابد.
فیزیوتراپی و حرکات ورزشی
یکی از مهم‌ترین و بدون عارضه‌ترین روش‌های درمانی در نظر گرفته شده برای پارگی کپسول شانه، فیزیوتراپی است. این روش در کنار انجام تکنیک‌های ورزشی به خصوص می‌تواند به درمان گام به گام بیماری کمک کند. روند فیزیوتراپی می‌تواند بین ۶ هفته تا ۲ ماه انجام شود.
روش RF
یکی از روش‌های جدید و غیرتهاجمی موجود برای درمان پارگی کپسول مفصلی شانه، RF است. در این روش درمانی با استفاده از کاتتر امواج رادیو فرکانسی به مفصل شانه تابیده می‌شود تا به بهبود آسیبدیدگی کمک کند.
تزریق PRP
در این روش با استخراج پلاسما از خون بیمار و تزریق مجدد آن به بدن درد در ناحیه شانه بسیار کاهش می‌یابد و روند بهبودی تسریع می‌شود.
عمل کپسول شانه
یکی از مهم‌ترین روش‌های موجود برای درمان پارگی کپسول شانه جراحی است. جراحی شانه بیشتر زمانی به کار می‌رود که سایر روش‌ها کارایی لازم را نداشته باشند و نتوانند این مشکل را درمان کنند. عمل کپسول باید توسط بهترین جراح شانه در کرج انجام شود.
جراحی کپسول شانه به دو شیوه تعویض مفصل شانه و جراحی آرتروسکوپی شانه انجام می‌گیرد. روش انجام این دو جراحی به شرح زیر است:
تعویض مفصل شانه
این روش جراحی که به آن آرتروپلاستی شانه نیز گفته می‌شود زمانی به کار می‌رود که به دلیل آسیبدیدگی بالا مفصل شانه امکان ترمیم وجود نداشته باشد. متخصصان در این روش با جایگذاری مفاصل ساخته شده یا همان پروتزهای مصنوعی تلاش می‌کنند تا بهبودی را در بیمار خود ایجاد کنند. به عبارت دیگر می‌توان گفت که در این جراحی ابتلا عضلات دلتوئید و پکتورال برش داده می‌شود و سپس یک کاپ پلاستیکی نرم جایگذین سر هومرال، حفره گلنوئید و گوی فلزی می‌شود.
جراحی آرتروسکوپی شانه
این روش جراحی مختص بیمارانی است که آسیبدیدگی شانه‌شان قابل ترمیم است. از آنجایی که در این روش جراحی پوست به وسعت زیادی شکافته نمی‌شود، گاهی به این جراحی، جراحی بسته شانه نیز گفته می‌شود. در این جراحی پس از اینکه بی‌حسی صورت گرفت ابتدا یک سری سوراخ ایجاد می‌شود تا دستگاهی به نام آرتروسکوپ که یک دستگاه کوچک مانند مداد با چندین عدسی چشمی برای تصویربرداری است بتواند با ورود به این سوراخ‌ها تصویر آسیبدیدگی را روی مانیتور منتشر کند و پزشک بتواند کار ترمیم را انجام دهد.
لازم به ذکر است که این روش جراحی نیاز به بستری ندارد و بهبودی در مدت زمانی کوتاه حاصل می‌شود. احتمال ابتلا به عفونت نیز در جراحی آرتروسکوپی شانه کم است.
منبع: pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
