آیا کیست مچ دست خطرناک است؟

در مورد کیست مچ دست در مطلب دیگری به تفصیل صحبت کردیم و در این مطلب می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا کیست مچ دست خطرناک است یا خیر. کیست مچ دست به خودی خود خطرناک نیست و باید هر چه سریع‌تر نسبت به درمان آن اقدام کرد. درمان قطعی کیست گانگلیون مچ دست، جراحی آن است که در این حالت جراح فوق تخصص دست، کیست را از داخل بافت جدا می‌کند.

کیست مچ دست یک عارضه غیر سرطانی است که هیچ خطری را برای سلامتی انسان ایجاد نمی‌کند. ولی در صورتی که بر روی تاندون‌ها یا اعصاب قرار بگیرد، ممکن است دردناک و آزار دهنده باشد و با روش‌های جراحی و غیر جراحی درمان آن انجام خواهد شد. ترکاندن کیست گانگلیون حرکت خطرناکی نیست ولی بهتر است از این کار پرهیز کنیم.

اگر می‌خواهید در مورد خطرناک بودن این بیماری اطلاعات بیشتری را به دست بیاورید، با ما همراه باشید.

کیست مچ دست چیست و چه انواعی دارد؟

کیست مچ دست، یکی از بیماری‌های دست محسوب می‌شود. معمولا این کیست ها بر روی مفصل یا تاندون‌های دست ایجاد می‌شود. اغلب این توده‌ها یک بافت نرم و غیر سرطانی هستند.

گاها دیده شده است که این کیست ها به طور ناگهانی پاره شده‌اند. در علم پزشکی به کیست مچ دست، کیست گانگلیون دست نیز گفته می‌شود.

امروزه بیشتر افراد این سوال را دارند که آیا کیست مچ دست خطرناک است؟ اگر به دنبال این پاسخ هستید مطالب زیر را به درستی به مطالعه کنید. در صورت نیاز به فوق تخصص جراحی دست مراجعه کنید.

انواع کیست مچ دست

کیست مچ دست به ۳ صورت بر روی دست ممکن است خود را نشان دهد:

• در ناحیه پشت دست: اگر بیمار به سستی مفاصل مبتلا باشد، یک کیست بر روی ناحیه پشت دست وی ظاهر می‌شود. در این حالت در صورتی که بیمار مچ دست خود را خم کند با احساس درد یا ناراحتی روبه‌رو خواهد شد.
  
• در ناحیه پایین دست: در صورتی که بیمار به آرتروز مچ دست مبتلا شده باشد، ممکن است یک کیست در پایین دست وی ظاهر شود.
  
• در قاعده انگشت: این نوع از کیست‌ها در پایین‌ترین بند انگشت ظاهر شده و بیمار نمی‌تواند به راحتی اجسام را در دست خود بگیرد. ممکن است که این بیماری با بیماری انگشت ماشه ایاشتباه گرفته شود ولی ارتباطی به یکدیگر ندارند.
  

 در پاسخ به اینکه آیا کیست مچ دست خطرناک است؟ باید بگوییم اغلب این کیست ها بی درد هستند. فقط این احتمال وجود دارد در بلند کردن اجسام کمی با مشکل مواجه شوند. 

عوامل به وجود آورنده کیست مچ دست

در تمامی بدن و مفاصل آن، مایعی به نام سینووال وجود دارد. زمانی که ای مایع در قسمتی از بافت دست تجمع پیدا می‌کند، کیست مچ دست پدید می‌آید. علاوه بر این فاکتورهای زیر می‌توانند شانس ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

آرتروز سبب ایجاد کیست دست 

با توجه به تحقیقاتی که انجام شده پی برده اند، افرادی که از گذشته سابقه آرتروز داشته اند، بیشتر از سایر افراد به کیست مچ دست مبتلا می‌شوند. 

آسیب دیدن مفصل یا تاندون 

این نوع گانگلیون اغلب در آن دسته افرادی که تاندون‌هایشان ضربه دیده است، رایج تر می‌باشد. 

میزان سن فرد 

سن افراد یکی دیگر از عوامل ابتلا به کیست گانگلیون است. عمدتا این کیست در افرادی که بین سنین ۱۵ تا ۴۰ سال هستند، دیده می شود. از عوامل دیگر می توان به جنسیت اشاره کرد. لذا این نوع کیست بیشتر در آقایان رخ می دهد. 

علائم کیست مچ دست

کیست مچ دست معمولا از نظر ظاهری بر روی پشت یا روی مچ دست قابل مشاهده است. این نوع از کیست‌ها معمولا به صورت ناگهانی به وجود آمده و خود را نشان می‌دهند ولی روند بزرگ شدن آن‌ها به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد. کیست مچ دست که در علم پزشکی به آن کیست گانگلیون مچ دست نیز گفته می‌شود، در اغلب موارد نشانه‌ یا علامت خاصی به جز شکل ظاهری ناخوشایند آن ندارد.

ولی در صورتی که این تومورها در بخش‌ها از بافت رشد کند که در کنار آن عصب‌ها و یا تاندون‌ها وجود داشته باشد، علائمی همچون موارد زیر را از خود به نمایش خواهد گذاشت:

• در در هنگام حرکت دادن مچ یا انگشت‌ها
• احساس ضعف و بی حسی در انگشتان
• احساس درد در مفصل مچ دست

یکی از مواردی که بسیاری از بیماران را از درمان کیست گانگلیون غافل می‌کند این است که در بعضی مواقع این کیست‌ها به صورت خود به خود ناپدید می‌شوند. در صورتی که بعد از ناپدید شدن مجددا کیست دوباره خود را نشان داد، باید نسبت به درمان اصولی آن اقدام کرد.

علت پارگی کیست گانگلیون

بهتر است قبل از پاره شدن کیست مچ دست نسبت به درمان آن اقدام کنید. زیرا این احتمال وجود دارد به خودی خود پاره شود. هم چنین عده ای از افرادی که ورزشکار هستند ممکن است که در حین تمرین با پارگی کیست روبرو شوند. از طرف دیگر پارگی این نوع کیست بر اثر فشار و آسیب های شدید رخ می دهد.

در صورتی که کیست مچ دست شما به صورت ناگهانی پاره شد، به هیچ عنوان نگران نباشید. اگر مایع به خارج از پوست نشت کرد، دست خود را با دقت بشویید و سپس سعی کنید با دقت پوست خود مخصوصا در ناحیه‌ای که کیست در آن قرار داشته را بررسی کنید. در صورتی که زخمی بیرونی را مشاهده کردید، آن را ضد عفونی کرده و سپس با دقت پانسمان کنید. زخم‌های به این شکل مستعد عفونت هستند و باید با دقت از آن مراقبت شود.

در صورتی که کیست مچ دست شما در داخل بدن پاره شد، نگران نباشید. مایع جمع آوری شده در کیست در زیر پوست پخش خواهد شد و به مرور زمان در جریان خون جذب می‌شود. ولی توجه داشته باشید در این شرایط بهتر است این موضوع را با پزشک مطرح کنید زیرا احتمال عود کیست گانگلیون بسیار بالا می‌باشد.

در محل کیست پاره شده معمولا التهاب و تورم و حتی قرمزی پوست دیده خواهد شد که جای نگرانی نیست و بعد از چند روز برطرف می‌شود.

اگر کیست گانگلیون پاره شد چه کار کنیم؟

سعی کنید که بعد از بازرسی محل در صورت وجود درد از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید. استفاده از کمپرس یخ کمک کننده است و باعث کاهش التهاب شما خواهد شد. در صورتی که التهاب بعد از ۴ روز کم نشد، حتما به پزشک فوق تخصص دست مراجعه کنید.

بعد از پارگی کیست گانگلیون مخصوصا اگر کیست در اطراف تاندون‌ها و اعصاب باشد، درد متوسط تا زیادی را احساس خواهید کرد و در صورتی که درد غیر قابل تحمل بود نیز باید به پزشک مراجعه کنید تا آسیب تاندون‌ها یا اعصاب با دقت بررسی شود.

آیا کیست مچ دست خطرناک است؟

باید بگوییم این کیست مانند دیگر کیست های که به شکل توده هستند، خطرناک نیستند. فقط ممکن است زمانی که پارگی صورت بگیرید مایع درون کیست در زیر پوست پخش شود. مثلا این زخم تا چند روز متورم بوده و قرمز می باشد. هم چنین ممکن است فرد احساس آب جاری شدن از ناحیه دست خود داشته باشد. 

روش درمان کیست مچ دست

همانطور که در ابتدا مقاله گفتیم این توده کیستی خطری برای فرد ندارد. بهتر است با روش های درمانی که برای آن وجود دارد، قبل این که پارگی صورت گیرد آن را از بین ببریم. 

درمان خانگی کیست مچ دست

در صورتی که اندازه کیست کوچک باشد و درد زیادی را برای بیمار به وجود نیاورد، درمان‌های خانگی برای کاهش اندازه و درد ایجاد شده توسط کیست پیشنهاد می‌شود. از جمله این درمان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استراحت دادن به دست و پرهیز انجام فعالیت‌هایی که درد را در مچ دست بیشتر می‌کنند.
• استفاده از کمپرس آب سرد و گرم برای کاهش التهاب و درد در ناحیه مچ دست می‌تواند کمک کننده باشد.
• ماساژ کیست و نواحی اطراف آن به شرطی که این کار به صورت ملایم انجام شده و باعث پارگی کیست نشود.
• استفاده از داروهای ضد التهاب و ضد درد که نیازی به نسخه پزشک ندارند. مانند ایبوپروفن و استامینوفن

استفاده از آتل و بریس

در صورتی که اندازه کیست بزرگ باشد و درد در هنگام حرکت برای بیمار به وجود بیاورد، پزشک معالج برای کاهش حرکات دست از انواع بریس، آتل و مچ بند استفاده می‌کند. با کاهش حرکات مچ دست هم درد بیمار کاهش می‌یابد و هم اندازه کیست کنترل می‌شود.

تزریق آسپیراسیون

تزریق مستقیم آسپیراسیون به کیست مچ دست، یکی از روش‌های درمان این بیماری است. زمانی که مایعات درون کیست تخلیه شود، درد آن سریعا تسکین پیدا خواهد کرد. البته در نظر داشته باشید این دارو فقط باعث تخلیه مایع درون آن می شود. 

تجویز استروئید 

تزریق استروئید که به عنوان یک داروی مسکن می‌تواند باعث کاهش درد کیست شود و پس از تزریق می‌توان کارهای روزمره را به راحتی انجام داد.

تخلیه کیست گانگلیون

پزشک فوق تخصص دست با استفاده از سوزن مقدار زیادی از مایع تجمیع شده در کیست را خارج می‌کند تا اندازه آن کاهش پیدا کند. در این حالت خود کیست از محل خارج نشده و هدف کوچک کردن کیست برای ادامه درمان بیماری است.

فیزیوتراپی و ورزش درمانی

بعد از کوچک کردن کیست و یا درآوردن به روش جراحی، فیزیوتراپی به بیمار کمک می‌کند تا بتواند قدرت دست خود و همچنین انعطاف پذیری آن را به شرایط قبل از بیماری برگرداند. ممکن است بیمار برای مدتی حرکات دست خود را محدود کرده باشد و این محدودیت باعث خشکی مچ دست خواهد شد. با استفاده از ورزش‌های مختلف و همچنین شاک ویو تراپی، تنس و اولتراساند، فیزیوتراپیست شرایط تقویت عضلات و انعطاف پذیری مچ دست را به وجود می‌آورد. 

عمل جراحی برای بیرون آوردن کیست 

عمل جراحی اخرین و بهترین راه برای از بین بردن کیست می باشد. عمل جراحی کیست معمولا تحت بیهوشی یا بی حسی انجام شده و جراحی آسانی است. جراحی کیست مچ دست جز جراحی‌های سرپایی دسته بندی می‌شود.

در صورتی که اندازه کیست به حدی بزرگ شده باشد که بیمار نتواند از مفصل خود استفاده کند و یا راه‌های درمان غیر جراحی که بالاتر به آن‌ها اشاره کردیم، نتواند مشکل بیمار را برطرف کند، گزینه جراحی توسط فوق تخصص مچ دست، انتخاب خواهد شد.

جراحی کیست گانگلیون یک جراحی سرپایی محسوب می‌شود که هم ممکن است تحت بیهوشی و هم تحت بی حسی موضعی انجام شود. در این شرایط پزشک ریشه گانگلیون را نیز برداشته و اگر کیست به نواحی اطراف تاندون‌های مچ دست نیز نفوذ کرده باشد، این محل‌ها را نیز پاکسازی می‌کند. در روش عمل جراحی بازگشت گانگلیون به شدت کم خواهد شد و احتمال عود بیماری در پایین‌ترین حالت ممکن قرار دارد.

مراقبت‌های بعد از ‌عمل جراحی کیست گانگلیون مچ دست

بعد از عمل جراحی بیمار ممکن است دردی را در محل جراحی احساس کند که کاملا طبیعی است. معمولا ۲ الی ۶ هفته پس از جراحی بیمار می‌تواند به صورت طبیعی از دست خود استفاده کند. معمولا به دلیل استفاده از دارو‌های بی حسی، انگشتان تا چند ساعت بعد از عمل بی حس خواهند بود.

دست به صورت کامل پانسمان شده و یک آتل گچی یا بریس برای محافظت از محل عمل برای بیمار قرار داده می‌شود که ۴ الی ۷ روز باید دست در آتل نگهداری شود. بعد از باز کردن آتل نباید محل برش عمل در فضای آزاد قرار بگیرد و پانسمان همچنان بر روی آن باید قرار داشته باشد. همچنین از خیس شدن و رسیدن رطوبت به آن باید جلوگیری کرد زیرا شانس عفونت در محل عمل و برش افزایش پیدا خواهد کرد.

برای دوش گرفتن و استحمام باید از کیسه پلاستیکی استفاده کنید و کاملا مچ دست خود را با آن بپوشانید. همچنین در صورتی که دست خود را در زیر آب گرم ببرید، ممکن است بخارهای ریزی در درون کیسه به وجود بیاید که باعث ایجاد عفونت احتمالی در محل زخم عمل می‌کند. دست خود را باید به صورت مداوم بالاتر از قلب خود نگه دارید و از پایین انداختن و آویزان نگه داشتن دست برای مدت طولانی پرهیز کنید. زیرا این کار باعث ایجاد تورم در مچ و یا کف دست خواهد شد.

در صورتی که ورم عمل بعد از چند روز کاهش نیافت، استفاده از کمپرس یخ برای ۲۰ دقیقه در روز می‌تواند به کاهش ورم کمک کند. شما می‌توانید بعد از عمل فعالیت‌های سبک مثل نوشتن، بلند کردن اجسام یا کار با کامپیوتر را انجام دهید ولی پیشنهاد می‌کنیم از بلند کردن اجسامی با وزن بیشتر از ۱ کیلوگرم با دست عمل شده خود پرهیز کنید.

بخیه‌هایی که برای جراحی کیست مچ دست زده می‌شوند، معمولا حداکثر ۲ هفته بعد از عمل کشیده خواهد شد و به شما تمرینات یا مراقبت‌هایی گفته خواهد شد. ولی باید برای مدتی از انجام کارهای سنگین با دست عمل شده خودداری کنید.

سخن نهایی

امیدواریم توانسته باشیم که خطرناک بودن یا نبودن کیست مچ دست را به صورت کامل برای شما توضیح دهیم. به صورت کلی کیست مچ دست جز بیماری‌های خطرناک محسوب نمی‌شود. ولی احتمال پارگی بر اثر فشار زیاد به آن‌ها همیشه وجود دارد. به شما پیشنهاد می‌کنیم که قبل از پاره شدن کیست حتما به یک پزشک فوق تخصص دست مراجعه کرده و روند درمان خود را آغاز کنید.