بیماری سندروم تونل کارپال یکی از بیماری‌هایی است که به دلیل لایف استایل نسبتا جدید زندگی مردم در دهه‌های اخیر به صورت فزاینده‌ای افزایش داشته است و افراد زیادی را به خود متبلا کرده است. استفاده بیش از حد از دست، بارداری، بیماری‌های زمینه‌ای و وراثت از جمله دلایل بروز این بیماری هستند.
درمان قطعی سندروم تونل کارپال در موارد متوسط و شدید که بیشترین افراد را درگیر خود می‌کنند، عمل جراحی است در این مطلب می‌خواهیم در این مورد با جزییات بیشتری صحبت کنیم.
اگر به دنبال یک پزشک خوب برای سندروم تونل کارپال می‌گردید و می‌خواهید بدانید برای تنگی کانال دست به چه دکتری مراجعه کنید، برای درمان این بیماری مراجعه به یک پزشک ارتوپد فوق تخصص دست به شما پیشنهاد می‌شود. انتخاب بهترین جراح تونل کارپال در تهران می‌تواند به شما برای درمان هر چه بهتر این بیماری کمک کند.
دلایل ایجاد بیماری سندروم تونل کارپال
یکی از مهمترین اعصاب بدن، عصب مدین است که از گردن شروع شده و به سمت دست‌ها حرکت می‌کند. این عصب برای اینکه به کف دست و انگشتان برسد، از داخل یک تونل به نام تونل کارپال حرکت می‌کند. در این تونل علاوه بر اعصاب، تاندون‌های اکستانسور و فلکسور که وظیفه خم و راست کردن انگشتان را بر عهده دارند نیز وجود دارند. در صورتی که تونل کارپال دچار التهاب یا آسیب شود، اعصاب و تاندون‌ها دچار فشار شده و سندروم تونل کارپال به وجود می‌آید. از جمله عوارض سندروم تونل کارپال می‌توان به:
- احساس سوزن سوزن شدن در نوک انگشتان
- احساس ضعف در مچ دست
- احساس درد مخصوصا بعد از بیدار شدن
- کاهش دامنه حرکتی مچ دست
بیماری‌ها و آسیب‌های زیادی هستند که باعث احساس ایجاد ضعف، سوزن سوزن شدن یا مور مور شدن در انگشتان دست کنند ولی معمولا علائم سندروم تونل کارپال بیشتر از انگشت شست تا نیمه خارجی انگشت حلقه احساس می‌شود و نیمه داخلی آن و همچنین انگشت کوچک را درگیر نمی‌کند.
بعضی از بیماران برای کاهش درد دست خود انگشت‌های خود را تمرین داده و با این کار بر درد غلبه می‌کنند. در صورتی که این روش موقتی بوده و با افزایش شدت بیماری، درد و احساس کرخت بودن انگشتان دست تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند.
همچنین یکی دیگر از نشانه‌های این بیماری این است که قدرت مشت کردن بیمار (قدرت چنگ زدن بیمار مثلا در زمان نگه داشتن تلفن در دست) تا حد بسیار زیادی کاهش می‌یابد و بیمار نمی‌تواند کارهای ساده را به راحتی انجام دهد.
بیماری سندروم تونل کارپال بیشتر از همه افرادی با شغل‌های زیر را درگیر می‌کند:
- تایپیست‌ها و کاربران کامپیوتر
- کارگران
- آشپزها و قصاب‌ها
- مکانیک‌ها و افراد فنی
- خانم‌های خانه دار میانسال
همچنین این بیماری در بانوان ۳۰۰ درصد بیشتر از آقایان اتفاق می‌افتد و معمولا در سن ۳۰ سالگی به بعد بیمار را درگیر می‌کند.
علل ایجاد سندروم تونل کارپال
با اینکه دلیل قطعی شیوع این بیماری هنوز مشخص نشده است ولی می‌توان گفت که دلایل و علل زیر می‌تواند شانس ابتلا به بیماری را افزایش دهد:
- مشکلات تیروئید
- بعضی بیماری‌های خود ایمنی مثل روماتیسم مفصلی
- شغل‌هایی که با وسایل ویبره دار و لزراننده در ارتباطند (مانند آب میوه گیری یا دریل)
- شغل‌هایی که حرکات تکراری مچ دست دارند (کار با کامپیوتر، قلم و ماشین حساب)
- انواع تومورها، کیست‌ها و آرتریت‌های مچ دست
- ضربات فیزیکی مچ دست و آسیب‌های فیزیکی
علائم سندروم تونل کارپال
بالاتر در مورد علائم اصلی این بیماری صحبت کردیم و با جزییات کامل در مورد آن توضیح دادیم. به صورت کلی می‌توان علائم این بیماری را به ۲ دسته حسی و حرکتی تقسیم کرد و در موارد شدید، علائم حرکتی بیشتر خودشان را نشان می‌دهند.
علائم حرکتی سندروم تونل کارپال شامل موارد زیر هستند:
- کاهش توانایی نگه داشتن اشیا در دست
- کاهش قدرت انگشتان دست
- کوچک شدن عضلات کف دست
- ضعیف شدن تاندون‌ها در هنگام مشت یا باز کردن انگشتان
تشخیص قطعی سندروم تونل کارپال
برای درمان قطعی سندروم تونل کارپال باید در ابتدا تشخیص قطعی وجود داشته باشد و احتمال وجود بیماری‌های دیگر حذف شود. برای این کار در ابتدا پزشک سعی می‌کند با معاینه فیزیکی و گرفتن شرح حال از بیمار، اطلاعات کاملی را از شرایط بیماری به دست بیاورد.
تست فشار بر روی مچ دست یکی از کارهایی است که پزشک با استفاده از آن بی حسی یا گزگز بر روی انگشتان را آزمایش می‌کند. همچنین معاینه چشمی عضلات انگشتان مخصوصا انگشت شست می‌تواند علائم مشخص بیماری را به پزشک اثبات کند. توجه کنید که این بیماری بیشتر به صورت حسی بیمار را اذیت می‌کند و مشکلی برای حرکات فیزیکی وی به وجود نمی‌آورد. (معمولا بیمار احساس درد یا بی حسی در انگشتان خود دارد و حرکات انگشت طبیعی است.)
آزمایشات عصبی و انواع عکس برداری به روش‌های رادیولوژی یا MRI می‌تواند به پزشک برای تشخیص دقیق کمک کند. در صورتی که پزشک همچنان نسبت به وجود این بیماری شک داشته باشد، آزمایش عصب عضله دست که با نام‌های NCV و EMG می‌تواند به تشخیص قطعی این بیماری کمک کند.
روش درمان غیر جراحی تونل کارپال
اگر بیماری در مراحل اولیه باشد و شدت آن خفیف یا متوسط ارزیابی شود، پزشک فوق تخصص دست معمولا روش غیر جراحی را برای درمان بیماری پیشنهاد می‌دهد. روش غیر جراحی می‌تواند از کارهای ساده مانند استراحت کردن و دارو درمانی شروع شده و به ورزش و استفاده از آتل ختم شود. ممکن است که پزشک شما یک روش را به تنهایی یا ترکیبی از چند روش را برای شما تجویز کند. از جمله روش‌های غیر جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استراحت دادن به مچ دست
در صورتی که شغل شما باعث فشار آوردن به مچ دست و ایجاد علائم بیماری باشد، پزشک معالج از شما درخواست می‌کند تا برای مدتی فشار را بر روی دست خود کاهش داده و به استراحت بپردازید. با کاهش فشار بر روی مچ دست، التهاب در تونل کارپال ممکن است کاهش یابد و فشار از روی عصب برداشته شود.
دارو درمانی
برای کاهش التهاب و درد شما ممکن است داروهایی برای شما تجویز شده که باید به صورت مرتب آن را مصرف کنید. معمولا داروهای ضد التهاب و غیر استروییدی مانند ناپروکسن یا ایبوپروفن توسط پزشک تجویز شده و می‌توان این داروها را بدون نسخه پزشک نیز تهیه کرد. توجه داشته باشید که مصرف بلند مدت این داروها می‌تواند مشکلات گوارشی را برای شما به همراه داشته باشد.
استفاده از آتل و اسپلینت
استفاده از آتل یا اسپلینت برای کاهش حرکت مچ دست می‌تواند یک روش درمانی مجزا باشد که در کنار دارو درمانی به شما پیشنهاد شود. در این روش یک اسپلینت بر روی دست بسته شده و مچ دست شما را احاطه می‌کند. کاهش حرکت مچ دست می‌تواند التهاب و تورم را در آن کاهش داده و علائم سندروم تونل کارپال را کاهش دهد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست با تجویز پزشک معالج مجموعه‌ای از درمان‌ها از جمله اولتراساند، درمان دستی، حرکات نرمشی و شاک ویو تراپی را برای شما در نظر می‌گیرد و سعی می‌کند با انجام کارهای مختلف فشار را از روی عصب مدیان بردارد. تاثیر درمان فیزیوتراپی برای افراد مختلف متفاوت است و با توجه به سن بیمار، تجربه فیزیوتراپیست، میزان همکاری و بیمار و عوامل دیگر می‌تواند نتایج متوسط یا عالی را به همراه داشته باشد.
جراحی تونل کارپال
جراحی سندروم تونل کارپال، روش قطعی درمان بیماری در حالت‌های متوسط رو به شدید است. در صورتی که بیماری در حالت‌های خفیف باشند، پزشک با استفاده از ورزش‌های سندروم تونل کارپال و دارو درمانی سعی می‌کند از شدت بیماری بکاهد و معمولا نیازی به عمل جراحی نیست.
در صورتی که شخص باردار باشد، معمولا عمل جراحی در صورتی انجام می‌شود که درد مچ دست غیر قابل تحمل باشد. در مورد درد مچ دست در بارداری به صورت مفصل در مطلب دیگری توضیح دادیم و به شما پیشنهاد می‌کنیم که این مطلب را مطالعه نمایید.
در غیر این صورت وقتی که بیماری سندروم تونل کارپال در وضعیت‌های متوسط یا شدید باشد، بدون شک باید به عمل جراحی اقدام کرد. هر چه قدر که عمل جراحی زودتر انجام شود، مدت ریکاوری بیمار و برگشت به زندگی عادی برای وی سریعتر اتفاق خواهد افتاد و اثرات فشار روی عصب کاهش پیدا خواهد کرد.
جراحی تونل کارپال می‌تواند هم در بیمارستان و هم در مطب انجام شود. در صورتی که وسایل لازم برای عمل مثل وسایل کاملا استریل، شریان بند و کاف بازو در مطب وجود داشته باشد، می‌توان این عمل را بدون مراجعه به بیمارستان انجام داد.
برای انجام عمل، حدودا ۵ سی سی لیدوکائین را در محل جراحی که محدوده مچ دست است، تزریق می‌شود. بی حسی موضعی در این عمل می‌تواند یکی از گزینه‌های جراح باشد. سپس یک برش حدودا ۱٫۵ سانتی‌متری در کف دست انجام شده و کل پروسه عمل حدودا ۵ دقیقه زمان می‌برد. یک بخیه در محل عمل زده شده و بسته خواهد شد. این عمل نیاز به مراقبت خاصی بعد از آن ندارد و فقط باید از ورود رطوبت یا خیس شدن محل عمل جلوگیری کرد.
شرایط بعد از عمل جراحی سندروم تونل کارپال
بیمار می‌تواند بعد از عمل کارهای شخصی خود را انجام دهد و به وی توصیه می‌شود که از دست خود به حالت معمول استفاده کند تا بهبودی زودتر حاصل شود. از بیمار خواسته می‌شود بلافاصله بعد از عمل دستان خود را تکان داده و بالاتر از بدن خود قرار دهد.
بهتر است تا چند هفته پس از عمل (به دستور پزشک معالج) از انجام فعالیت‌های سنگین مانند بلند کردن اجسام سنگین یا رانندگی در مسافت‌های طولانی خودداری شود. به صورت کلی محدودیت‌های زیادی برای بیمار در نظر گرفته نمی‌شود و نتایج عمل مانند کاهش درد دست یا احساس ناخوشایند در انگشتان بلافاصله خود را نشان می‌دهد و نتایج عمل جراحی رضایت بخشی بسیار بالایی دارد.
اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد مراقبت های بعد از عمل جراحی عصب دست داشته باشید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که مطلب دیگر ما را در این زمینه بخوانید.
سخن نهایی
اگر به این بیماری مبتلا هستید یا شک دارید که به آن مبتلا شده‌اید، به شما پیشنهاد می‌کنیم هر چه سریعتر به یک پزشک فوق تخصص دست مراجعه کرده و نسبت به درمان زود هنگام بیماری اقدام فرمایید. درمان قطعی سندروم تونل کارپال باید بعد از معاینه دقیق و انتخاب روش درمانی مناسب اتفاق بیافتد و این کار نیاز به یک معاینه دقیق دارد.
هر سوالی در مورد درمان این بیماری دارید، در بخش نظرات از ما پرسیده و ما سعی می‌کنیم در اسرع وقت پاسخگوی سوالات شما باشیم.
منبع: orthoinfo.aaos.org
