رگ به رگ شدن کتف به حالتی گفته میشود که در آن عضلات و تاندونهای شانه و کتف شما دچار کشیدگی و التهاب میشوند. رگ یک بافت بدون احساس است که خون در آن جریان پیدا کرده و به بخشهای مختلفی از بدن میرود. اصطلاح رگ به رگ شدن یا پیچ خوردن که به صورت عامیانه در زمان کشیدگی عضلات از آن یاد میشود، یک اصطلاح اشتباه است.
در مورد کشیدگی و پارگی تاندون شانه به صورت مفصل در مطلب دیگری صحبت کردیم و در این مطلب میخواهیم در مورد رگ به رگ شدن کتف که میتواند هم برای کتف راست و هم برای کتف چپ پیش بیاید صحبت کنیم و روشهای درمان آن را با یکدیگر مرور کنیم.
آناتومی کتف و شانه
مفصل شانه در واقع از بهم رسیدن استخوانهای بازو و کتف به یکدیگر ساخته شده است. سر استخوان بازو که گرد است، وارد حفرهای به نام گلنوئید شده و سپس با تاندونها، عضلات و ماهیچههای مختلف احاطه شده و در جای خود قرار گرفته است. کتف که با نام پزشکی اسکپولا شناخته میشود، از یک سمت با استخوان بازو و از سمت دیگر با استخوان ترقوه ارتباط دارد و به شکل یک مثلث است.
بر روی پشت کتف دو ماهیچه با نامهای ماهیچه بالاخاری (Supraspinatus Muscles) و ماهیچه زیرخاری ( Infraspinatus Muscle) قرار دارد که میتوانید موقعیت این دو ماهیچه را در تصویر زیر مشاهده کنید.
بر روی جلوی کتف نیز ماهیچهای با نام ماهیچه زیرکتفی (Subscapularis Muscle) قرار دارد که کتف را در جای خود نگه میدارد.
رگ به رگ شدن کتف ممکن است به هرگونه کشیدگی بر روی این ماهیچهها ارتباط داشته باشد که با روشهای مختلفی میتوان این گرفتگیها را درمان کرد.
علل رگ به رگ شدن کتف چیست؟
باید توجه داشته باشید که بیشترین مواردی که بیماران از آن به عنوان رگ به رگ شدن کتف راست یا رگ به رگ شدن کتف چپ از آن یاد میکنند، در واقع کشیدگیها یا التهابهایی است که در تاندونهای شانه به وجود آمده است.
در واقع اتفاقی که برای بیمار میافتد این است که بعد از یک فعالیت ورزشی یا حرکت دادن شانه در حالتی که بدن اصطلاحا گرم نشده است، با یک کشیدگی روبهرو میشود و با گرفتگی که در عضلات شانه یا کتف برایش به وجود میآید (که معمولا همراه با درد است) نمیتواند به صورت طبیعی از شانه و دست خود استفاده کند و میگوید، شانه وی رگ به رگ شده است.
در زمان قدیم طبیبان یا پزشکان تجربی با رگ گیری کتف سعی میکردند که این عارضه را درمان کنند در صورتی که آن روش درمانی در بهترین حالت تاثیری نداشته یا ممکن بود که به بیمار صدمه بیشتری وارد کند. به هر حال ما در اینجا نمیخواهیم به شما آموزش رگ گیری کتف را یاد بدهیم و روشهای درمانی علمی را با شما بازگو خواهیم کرد.
از جمله دلایل رگ به رگ شدن کتف میتوان به موارد زیر اشاره کرد. همچنین درد بین دو کتف نیز میتواند نشان دهنده رگ به رگ شدن کتف باشد.
۱- حالت اشتباه نشستن یا خوابیدن
اگر بدن برای مدت طولانی در وضعیت غیر طبیعی قرار گرفته باشد (مثلا ساعتها بر روی شانه خوابیدن)، فشارهایی به تاندونهای شانه و کتف وارد شده و باعث ایجاد گرفتگی در کتف خواهد شد.
۲- بلند کردن اجسام سنگین
بلند کردن اجسام سنگین در حالت غیر استاندارد مثلا بلند کردن جسم سنگین با یک دست میتواند باعث ایجاد فشار به عضلات و تاندونهای دست شما شده و به تدریج فشار زیادی را به دست و کتف شما بیاورد.
۳- انجام کارهای مکرر و سنگین
انجام کارهای سنگین و تکراری با شدت زیاد میتواند به دست و شانه شما فشار بسیار زیادی را بیاورد و باعث به وجود آمدن التهاب در شانه و کتف شما شود. معمولا بناها یا گچ کاران که برای مدت طولانی باید دست خود را بالای سر خود نگه دارند، از بقیه شغلها بیشتر در معرض گرفتگی و رگ به رگ شدن کتف هستند. رگ به رگ شدن بازو نیز اصطلاح دیگری است که در این مواقع از سوی بیمار به کار میرود.
۴- سکته قلبی یا عارضههای قلبی
در بعضی مواقع ممکن است بیماریهای دیگر، دردی را در کتف شما به وجود آورد و این مساله ممکن است با بیماریهای کتف و شانه اشتباه گرفته شود.
علائم رگ به رگ شدن کتف
همانطور که گفتیم رگ به رگ شدن شانه و کتف در واقع کشیدگی تاندون است که بر اساس نوع کشیدگی تاندون، علائم رگ به رگ شدن کتف متفاوت است.
کشیدگی تاندون شانه میتواند یکی از ۳ حالت زیر را شامل شود:
- درجه ۱: کشیدگی که شامل پارگی چند فیبر میشود.
- درجه ۲: کشیدگی در حد نیمه پارگی است.
- درجه ۳: پارگی کامل اتفاق افتاده و تاندون به دو تکه تقسیم شده است.
بر اساس مقدار کشیدگی علائم رگ به رگ شدن سر شانه متفاوت است. به صورت کلی میتوان علائم زیر را در افرادی که کتف آنها رگ به رگ شده است، مشاهده کرد:
- درد در شانه یا کتف مخصوصا در محل آسیب دیدگی
- در در جلوی سر شانه
- تورم و التهاب کتف
- ضعف در قدرت شانه و عدم انعطاف پذیری
- درد پشت کتف در هنگام حرکت دادن شانه
تشخیص رگ به رگ شدن کتف به چه صورت است؟
معمولا درد کشیدگی شانه بلافاصله بعد از آسیب و سرد شدن بدن بعد از فعالیت جسمی، خود را نشان میدهد. ممکن است که شما بعد از یک چرت ظهرگاهی متوجه شوید که پشت کتف شما کمی درد میکند یا احساس گرفتگی دارد. در این مواقع معمولا میگوییم که رگ پشت کتف ما گرفته است.
قدیمیها به این حالت گرفتگی رگ حمایل میگفتند. معمولا درمان رگ به رگ شدن کتف راست یا کتف چپ شامل استراحت دادن و کارهایی است که میتوان در خانه انجام داد که در ادامه در مورد آن بیشتر صحبت خواهیم کرد. ولی اگر درد کتف یا سرشانه شما زیاد باشد، پزشک برای تشخیص کشیدگی شانه به صورت زیر عمل میکند.
پزشک در ابتدا شرح حال کاملی از شما دریافت کرده و سعی میکند احتمالات مختلف را در نظر بگیرد و بیماریهای مختلف را از لیست آسیبهای احتمالی شما خارج کند. اگر درد شما بعد از یک آسیب فیزیکی که در ورزش یا سانحه اتفاق افتاده باشد و بلافاصله درد آغاز شده باشد، ممکن است به انواع شکستگیهای کتف و یا شانه مشکوک شود و از شما میخواهد که یک عکس رادیولوژی بگیرید. عکس با اشعه ایکس هرگونه شکستگی را در بدن شما نشان داده و مسیر تشخیص را هموارتر میکند.
اگر درد شما به مرور زمان بیشتر شده باشد و در انجام بعضی از حرکات دست و شانه دچار درد باشید و یا انعطاف پذیری شما کاهش پیدا کرده باشد، ممکن است به بیماری شانه یخ زده یا فروزن شولدر مبتلا باشید که مسیر تشخیص خود را میطلبد.
در صورتی که بعد از انجام یک ورزش یا فعالیت بدنی یا حتی یک چرت ساده که به مدت طولانی بر روی یک شانه خود خوابیده باشید، به گرفتگی کتف دچار شده باشید، پزشک به کشیدگی تاندونهای شانه شک خواهد کرد و با بررسی دقیق حرکات دست و شانه شما، میزان درد، دردهای متمرکز در یک ناحیه و همچنین در صورت نیاز عکس MRI تشخیص کشیدگی تاندون شانه را برای شما خواهد داد و درمان را آغاز خواهد کرد.
درمان رگ به رگ شدن کتف
درمان رگ به رگ شدن پشت کتف (چه برای کتف راست اتفاق افتاده باشد چه برای کتف چپ)، میتواند انجام کارهایی ساده باشد که شما میتوانید در منزل انجام دهید. از جمله درمانهای خانگی رگ به رگ شدن کتف و شانه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- استراحت کردن
در صورتی که کشیدگی تاندونهای شانه در حد زیادی نباشد، پزشک معالج از شما میخواهد که برای چند روزی به دست خود استراحت دهید و از ورزش و فعالیتهای بدنی که باعث ایجاد فشار بر روی دست، کتف و شانه شما میشود، پرهیز کنید. ممکن از پزشک از شما بخواهد که دست خود را بر روی یک آویز گردنی قرار دهید و در هنگام خواب نیز از خوابیدن بر روی دست مبتلا جلوگیری کنید.
اگر کشیدگی شما دردی را در کل کتف، سر شانه و حتی گردن شما منشعب کند، معمولا با استراحت کردن میتوانید مقدار درد را کنترل کنید.
۲- استفاده از پک یخ و باند کشی
استفاده از پک یخ میتواند بعد از آسیب دیدن به جلوگیری از انتشار التهاب و تورم جلوگیری کند. اگر پک یخ نیز ندارید میتوانید چند قطعه یخ را درون یک نایلون قرار داده و سپس در یک پارچه نازک بپیچید. حال کافیست که پارچه را بر روی قسمت دردناک کتف خود قرار دهید.
حواستان باشد که عضله و تاندونهای خود را بیش از حد سرد نکنید و از آسیب بیشتر به آنها جلوگیری کنید. شما میتوانید این کار را برای ۱۰ الی ۲۰ دقیقه در هر بار انجام داده و سپس با باند کشی ببندید. استفاده از باند کشی میتواند به ماهیچهها و تاندونها فرصت دهد که در زیر بار فشار کمتری که به آنها وارد میشود، زودتر خود را التیام دهند.
۳- گرما درمانی و کیسه آب گرم
در صورتی که از آسیب شما مدت زمان زیادی گذشته باشد، استفاده از کیسه آب گرم یا دوش آب گرم میتواند کمک کننده باشد. کشیدگی تاندون شانه میتواند به گرفتگی و یا سفت شدن آن منجر شود. همان حالتی که به آن رگ به رگ شدن شانه میگوییم. برای اینکه این گرفتگیها باز شود، گرما میتواند بهترین روش درمانی در منزل باشد. اگر در منزل خود وان دارید و یا میتوانید به جکوزی آب گرم بروید، بدن خود را در آب گرم (در حدی که پوست شما را نسوزاند) غوطه ور کنید.
اگر امکان استفاده از وان یا جکوزی را ندارید، دوش آب گرم یا استفاده از یک کیسه آب گرم و قرار دادن آن بر روی محل درد میتواند به سرعت درد شما را تسکین دهد. یکی از روشهای مناسب درمان خانگی رگ به رگ شدن شانه، ماساژ دادن آن با روغن بعد از گرم کردن آن است. شما میتوانید با استفاده از روغنهای طبیعی مانند اسطوخودوس و یا روغن زیتون، ناحیه مورد نظر را ماساژ داده و با افزایش مقدار خون رسانی به آن ناحیه، به درمان زودتر آسیب خود کمک کنید.
۴- فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از روشهای درمانی است که معمولا بعد از آسیبهای استخوانی و یا عضلانی میتواند به شما کمک کند تا زودتر سلامتی خود را بازیابید. در فیزیوتراپی از روشهای مختلفی (به تنهایی و یا ترکیب با یکدیگر) استفاده میشود و شما میتوانید با استفاده از آنها و به کمک یک فیزیوتراپیست حرفهای گرفتگی رگهای شانه خود را باز کنید. در فیزیوتراپی از روشهای زیر برای درمان استفاده میشود:
- اولتراساند: دستگاه التراساند با ایجاد صدا با فرکانسهای بسیار بالا (که قابل شنیدن توسط انسان نیست) به عمق بافت آسیب دیده نفوذ کرده و با تحریک آنها، جریان خون را افزایش داده و باعث باز شدن هرگونه گرفتگی در شانه، کتف، گردن و حتی کمر خواهد شد.
- تنس: این دستگاه از دو پد الکتریکی تشکیل شده و بر روی عضلات شانه قرار داده میشود. با قطع و وصل جریان الکتریکی، عضله منقبض و منبسط شده و یک حالت ورزش در آن شبیه سازی میشود. با تحریک الکتریکی این عضلات، جریان خون افزایش یافته و به تدریج کشیدگیهای تاندون شانه برطرف خواهد شد. با رفع این کشیدگیها، رگ به رگ شدن شانه نیز درمان خواهد شد.
- نور قرمز: نور قرمز یا اینفرارد تراپی روشی دیگر است که در آن یک نور قرمز رنگ بر روی عضله یا ناحیه آسیب دیده تابانده شده و گرما در آن به وجود خواهد آمد. مشابه با گرما درمانی، گرما باعث افزایش جریان خون شده و گرفتگیهای شانه و کتف به تدریج باز خواهند شد.
۵- دارودرمانی
در کنار موارد بالا معمولا پزشک برای شما یکی از داروهای ناپروکسن و ایبوپروفن را نیز تجویز میکند که در کاهش التهاب و درد شما موثر است. در صفخه قرص درمان درد مفصل شانه به طور مفصل در مورد انواع قرصها توضیح دادهایم.
چه غذاهایی برای درمان رگ به رگ شدن شانه مناسب است؟
اگر میخواهید بدانید که برای درمان رگ به رگ شدن کتف چه چیزی بخورید، ما مصرف غذاها و ویتامینهای زیر را به شما پیشنهاد میدهیم.
- مصرف ویتامین C به عنوان یک ضد درد و آنتی اکسیدان میتواند آسیب شما را درمان کند.
- ویتامینهای B12 و D میتواند جلوی آسیبهای عضلانی کتف و شانه را بگیرد.
- مصرف میوهها و سبزیجات مانند فلفل، توت فرنگی، کلم، گوجه و حتی طالبی نیز میتواند برای درمان رگ به رگ شدن کتف مفید باشد.
ورزش برای رگ به رگ شدن کتف
در ادامه ۱۰ ورزش مناسب برای درمان رگ به رگ شدن کتف و شانه را به شما خواهیم گفت و به شما پیشنهاد میکنیم که این ۱۰ ورزش را ۳ یا ۵ بار و هر بار ۳۰ الی ۶۰ ثانیه انجام دهید.
توجه کنید که این حرکات همزمان که برای درمان رگ به رگ شدن شانه و کتف استفاده میشود، میتواند درمان خانگی رگ به رگ شدن کمر نیز باشد.
۱- دست خود را در جلوی بدن قرار داده و سپس به سمت مخالف بکشید. این کار را برای هر دو دست تکرار کنید.
۲- سر خود را به سمت پایین گرفته و چانه را بر روی سینه خود قرار دهید. سپس آن را به سمت راست حرکت دهید. این حرکت را برای هر دو سمت انجام دهید.
۳- یک بند یا طناب را در پشت بدن در دستان خود گرفته و سپس دستان خود را از پشت به سمت بالا بیاورید.
۴- بر روی یک صندلی نشسته و دستان خود را جلوی بدن بگیرید. سپس به شکلی که در تصویر نشان داده شده آن ها را به صورت ضربدری قرار داده و سپس ابتدا به سمت بالا آن ها را قفل کرده و سپس به سمت پایین حرکت دهید.
۵- بر روی یک صندلی نشسته و دست خود را در پشت صندلی قرار دهید. سپس کمر خود را به آن سمت برگردانید. این کار را بری هر دو سمت بدن خود انجام دهید.
۶- دستان خود را در کنار بدن قرار داده و با آنها یک دایره فرضی را بکشید. این کار را برای هر دست خود انجام دهید.
۷- دست خود را بر روی لبه در قرار داده و سپس بدن خود را به سمت مخالف برگردانید. این کار را برای هر دو سمت انجام دهید.
۸- کف پا و کف دست خود را بر روی زمین قرار داده و بدن خود را به زمین نزدیک کرده و سپس دور کنید.
۹- مانند حرکت قبلی این بار در ابتدا زانوی خود را روی زمین قرار دهید و حرکت را کامل کنید.
۱۰- زانوی خود را بر روی زمین قرار داده و شانه سمت راست را بر روی زمین گذاشته و سپس دست خود را به سمت چپ بکشید.
منبع: verywellhealth.com
سوالات متداول
بهترین پماد برای رگ به رگ شدن کتف چیست؟
استفاده از پماد پیروکسیکام میتواند به درمان این آسیب کمک کند.
درمان خانگی رگ به رگ شدن کتف راست چیست؟
برای درمان رگ به رگ شدن کتف میتوانید با استراحت دادن به شانه، فیزیوتراپی و ورزش نسبت به کاهش درد و درمان اقدام کنید.
برای رگ به رگ شدن کتف چه کار باید کرد؟
درمان این آسیب معمولا در منزل و بدون مداخله پزشکی امکان پذیر است. برای مدتی به شانه و کتف خود استراحت داده و سپس در صورت نیاز میتوانید با ورزش و نرمش دادن کتف، گرفتگی را باز کنید.
روش جا انداخت رگ کتف چیست؟
رگ در بدن وظیفه انتقال خون را به ارگانهای مختلف دارد و از خود حسی ندارد. منظور از جا انداختن رگ، رفع گرفتگی آن است که باید تحت نظر یک پزشک فوق تخصص شانه انجام شود.
آموزش رگ گیری گردن به چه صورت است؟
رگهایی که در گردن و سایر قسمتهای بدن وجود دارد، از خود دردی را احساس نمیکنند و احساس درد در گردن، کتف و شانه به دلیل کشیدگیهای تاندون یا عضلات شانه و کتف است.